Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) bắt đầu được triển khai ở Việt Nam từ năm 1981 do Bộ Y tế khởi xướng với sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF). Chương trình có mục tiêu ban đầu là cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi, bảo vệ trẻ khỏi mắc 6 loại bệnh truyền nhiễm phổ biến và gây tử vong cao.

Sau một thời gian thí điểm, Chương trình từng bước được mở rộng dần cả về địa bàn và đối tượng tiêm chủng. Từ năm 1985 tới nay toàn bộ trẻ em dưới 1 tuổi trên toàn quốc đã có cơ hội được tiếp cận với Chương trình TCMR. Đến năm 2010, đã có 11 vắc xin phòng bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm cho trẻ em được đưa vào chương trình.

Danh sách các bệnh trẻ em sẽ được phòng ngừa khi tham gia chương trình tiêm chủng mở rộng các bậc cha mẹ nên biết:

Lên đầu trang

1. Sởi

Sởi là một bệnh truyền nhiễm do virút gây ra và dễ bùng phát thành dịch, rất thường gặp ở trẻ em, nhất là trẻ nhũ nhi vì sức đề kháng của trẻ còn yếu kém. Hàng năm, vào tháng 2 là thời điểm bệnh này lưu hành nhiều nhất.

Tìm hiểu thêm về bệnh sởi: tại đây

Tìm hiểu về tình hình tiêm vắc xin sởi ở Việt Nam: tại đây

Tìm hiểu về tình hình phòng chống dịch bệnh sởi ở Việt Nam: tại đây

2. Rubella

Bệnh Rubella là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virut Rubella gây ra. Phần lớn bệnh thường ở mức độ nhẹ, thường gặp ở trẻ em và thanh niên. Bệnh Rubella gây tác hại nguy hiểm đến sức khỏe của bà mẹ cũng như thai nhi nếu bà mẹ bị nhiễm virut trong thời kỳ mang thai. Mọi người hay nhầm lẫn bệnh Rubella với bệnh sởi thông thường song thực chất hai bệnh này không hề giống nhau.

Tìm hiểu thêm về bệnh Rubella: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh Rubella ở Việt Nam: tại đây

3. Bại liệt

Bệnh bại liệt (Poliomyelitis) là một bệnh nhiễm vi rút cấp tính lây truyền theo đường tiêu hóa, có thể lan truyền thành dịch, nặng có thể dẫn đến tử vong. Biện pháp phòng bệnh chủ động hiệu quả nhất là tiêm vắc xin.

Tìm hiểu thêm về bệnh bại liệt: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh bại liệt ở Việt Nam: tại đây

4. Uốn ván

Bệnh uốn ván là một bệnh cấp tính do ngoại độc tố (tetanus exotoxin) của vi khuẩn uốn ván (Clostridium tetani) phát triển tại vết thương trong điều kiện yếm khí. Đây là bệnh nhiễm khuẩn không lây truyền trực tiếp từ người này sang người khác. Các triệu chứng của bệnh được biểu hiện là những cơn co cứng cơ kèm theo đau, trước tiên là các cơ nhai, cơ mặt, cơ gáy và sau đó là cơ toàn thân.

Tìm hiểu thêm về bệnh uốn ván: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh uốn ván ở Việt Nam: tại đây

5. Bạch hầu

Bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do vi khuẩn bạch hầu gây nên; bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, nặng có thể dẫn đến tử vong. Biện pháp phòng ngừa tốt nhất là tiêm vắc xin.

Tìm hiểu thêm về bệnh bạch hầu: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh bạch hầu ở Việt Nam: tại đây

6. Ho gà

Bệnh ho gà là bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp tính do vi khuẩn ho gà gây nên; bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ và rất dễ lây lan qua đường hô hấp, nặng có thể dẫn đến tử vong. Biện pháp hữu hiệu nhất để phòng bệnh ho gà là tiêm vắc xin cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ.

Tìm hiểu thêm về bệnh ho gà: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh ho gà ở Việt Nam: tại đây

7. Lao

Bệnh lao là bệnh do một loại vi khuẩn tấn công và hủy hoại mô cơ thể. Vi khuẩn này có tên là Mycobacterium Tuberculosis (MTB).

Tìm hiểu thêm về bệnh lao: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh lao ở Việt Nam: tại đây

8. Viêm gan B

Bệnh viêm gan B (Hepatitis B) do virut viêm gan B gây nên. Bệnh gây tổn thương tế bào gan và dẫn đến hậu quả là viêm gan mạn tính, xơ gan, ung thư gan.

Tìm hiểu thêm về viêm gan B: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh viêm gan B ở Việt Nam: tại đây

9. Viêm não Nhật Bản

Viêm Não Nhật Bản là bệnh lý nhiễm trùng thần kinh do virus viêm não Nhật Bản gây ra, thường gặp ở vùng nông thôn khu vực Châu Á Thái Bình Dương. Bệnh được lan truyền qua đường muỗi đốt, và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm.

Tìm hiểu thêm về bệnh Viêm Não Nhật Bản: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh Viêm Não Nhật Bản ở Việt Nam: tại đây

10. Viêm phổi, viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib

Vi khuẩn Hib (Haemophilus Influenza type b) là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh viêm phổi và viêm màng não mủ nghiêm trọng cho trẻ em. Loại vi khuẩn này cũng là nguyên nhân của 1/4 số trẻ mắc viêm phổi nặng và gần 1/2 số trường hợp viêm màng não do vi khuẩn ở trẻ nhỏ và trẻ dưới 5 tuổi. Vi khuẩn Hib gây bệnh viêm màng não có thể để lại những biến chứng nặng nề cho trẻ như di chứng thần kinh vĩnh viễn, tổn thương não, điếc, rối loạn tâm thần hoặc tử vong.

Tìm hiểu thêm về vi khuẩn Hib: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của các bệnh gây ra bởi vi khuẩn Hib ở Việt Nam: tại đây

Tất cả vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia đều miễn phí. Ngoài ra, còn có một số bệnh trẻ sẽ được phòng ngừa nếu tiêm vắc xin dịch vụ như:

Lên đầu trang

Tiêu chảy cấp do vi khuẩn tả

Bệnh tả là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm, với các triệu chứng chính là tiêu chảy, nôn, mất nước, rối loạn điện giải, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Bệnh có thể lây lan nhanh và gây thành dịch lớn, nhất là ở những khu vực dân cư đông người, sử dụng chung nguồn nước ăn uống, sinh hoạt.

Tìm hiểu thêm về bệnh tả: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh tả ở Việt Nam: tại đây

Tiêu chảy cấp do Rotavirus

Tiêu chảy cấp do Rotavirus là bệnh nhiễm khuẩn dạ dày ruột cấp do virut Rota gây nên. Bệnh rất thường gặp ở trẻ em và trẻ nhỏ, đặc biệt là lứa tuổi từ 3 tháng đến 2 tuổi. Trong 5 năm đầu đời, hầu như không trẻ nào thoát khỏi tiêu chảy cấp do Rotavirus. Bệnh cũng có thể xảy ra ở người lớn nhưng thường nhẹ hơn.

Tìm hiểu thêm về bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus ở Việt Nam: tại đây

Thương hàn

Thương hàn là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây bằng đường tiêu hóa, do trực khuẩn có tên khoa học là Salmonella typhi và Salmonella paratyphi gây nên.

Tìm hiểu thêm về bệnh thương hàn: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh thương hàn ở Việt Nam: tại đây

Cúm mùa

Bệnh cúm là một bệnh lây nhiễm rất cao, lan truyền nhanh, có thể gây dịch và đại dịch. Bệnh lây lan qua đường hô hấp, qua các giọt nhỏ dịch tiết mũi họng có chứa virut cúm do bệnh nhân ho, hắt hơi...

Tìm hiểu thêm về bệnh cúm mùa: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh cúm mùa ở Việt Nam: tại đây

Quai bị

Quai bị là bệnh nhiễm trùng của các tuyến nước bọt. Đây là bệnh lành tính nhưng rất dễ lây. Bệnh có thể gây vô sinh. Hiện nay chỉ có thể phòng bệnh quai bị bằng tiêm vắc xin.

Tìm hiểu thêm về bệnh quai bị: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh quai bị ở Việt Nam: tại đây

Thủy đậu

Bệnh thủy đậu (chicken pox) là một loại bệnh truyền nhiễm do tác nhân là virus Varicella Zoster gây ra và thường bị bùng phát thành một đại dịch vào mùa xuân.

Thủy đậu cò khả năng lây lan nhanh trên diện rộng, rất dễ hình thành một đại dịch. Chính vì vậy hiểu biết để phòng tránh và can thiệp sớm là vô cùng quan trọng.

Tìm hiểu thêm về bệnh thủy đậu: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh thủy đậu ở Việt Nam: tại đây

Viêm não mô cầu

Viêm não mô cầu là một trong các bệnh dễ mắc phải vào mùa hè. Các ca truyền nhiễm vi khuẩn não mô cầu hay còn gọi là vi khuẩn “ăn não” này mặc dù không nhiều nhưng đây là dịch bệnh nguy hiểm, có thể dẫn tới tử vong hoặc để lại nhiều di chứng nặng.

Tìm hiểu thêm về bệnh viêm màng não mô cầu: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh viêm màng não mô cầu ở Việt Nam: tại đây

Bệnh do phế cầu khuẩn

Vi khuẩn phế cầu (Streptococcus pneumoniae) là loại vi khuẩn nguy hiểm, dẫn đến các bệnh như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết và viêm tai giữa cấp. Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ phải chịu nhiều di chứng, thậm chí là tử vong.

Tìm hiểu thêm về phế cầu khuẩn: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh do phế cầu khuẩn ở Việt Nam: tại đây

Bệnh dại

Bệnh dại là bệnh gây ra bởi một loại vi rút, bệnh lây truyền từ các loại động vật sang người. Có hai thể bệnh lâm sàng của bệnh dại là thể điên cuồng và thể dại câm (bại liệt), trong đó thể điên cuồng là phổ biến nhất.

Tìm hiểu thêm về bệnh dại: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh dại ở Việt Nam: tại đây

Một số bệnh truyền nhiễm hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vắc xin phòng bệnh bố mẹ nên lưu ý:

Lên đầu trang

Bệnh tay chân miệng

Bệnh TCM do do các loại virus thuộc nhóm đường ruột gây ra. Trong đó, thường gặp là virus đường ruột Enterovirus 71 (EV71) và Coxsackievirus với dấu hiệu đặc trưng của bệnh là sốt, đau miệng, loét miệng; phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông.

Tìm hiểu thêm về bệnh tay chân miệng: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh tay chân miệng ở Việt Nam: tại đây

Bệnh sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết (SXHD) là bệnh nhiễm vi rút cấp tính do vi rút Dengue gây ra. Bệnh có thể gây ra dịch lớn với nhiều người mắc, gây ảnh hưởng lớn về kinh tế - xã hội. Những trường hợp bệnh nặng có thể gây tử vong, đặc biệt là với trẻ em.

Tìm hiểu thêm về bệnh sốt xuất huyết: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh sốt xuất huyết ở Việt Nam: tại đây

Bệnh sốt rét

Bệnh sốt rét (Malaria) còn gọi là ngã nước là một chứng bệnh gây ra bởi ký sinh trùng tên Plasmodium. Bệnh phổ biến ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Tìm hiểu thêm về bệnh sốt rét: tại đây

Tìm hiểu về tình hình diễn biến của bệnh sốt rét ở Việt Nam: tại đây